Lúc này tiết trời mới chớm xuân, thời tiết không lạnh cũng không ấm, mặt đường vừa mới đổ mưa có chút lầy lội, bị xe ngựa đi qua tạo thành những dấu chân lộn xộn. Ven đường hoa mai hãy còn đỏ rực, cây liễu rủ xuống điểm vài chồi lá non xanh, ở trong ngọn gió mang xuân sắc vùng Giang Nam.
Giang Bình dẫn theo một gã sai vặt, cưỡi ngựa đi tới Cố gia ở thôn ngoài thành Hàng Châu, dừng ngựa trước cửa một hộ gia đình ở đầu thôn Đông.
Gã sai vặt giơ tay gõ cửa, lớn tiếng nói: “Xin hỏi Cố ma ma có nhà không? Bọn ta ở bên Ánh Nguyệt Trai ghé hỏi thăm.”
Không bao lâu sau, có một bà lão tóc hoa râm mặc quần áo mộc mạc đi ra mở cửa, hai mắt đục ngầu xem xét thiếu niên ngoài cửa, chỉ thấy hắn có vẻ ngoài vô cùng tuấn tú, mặt mày sáng sủa, còn đẹp mắt hơn kim đồng trên tranh.
Bà lão giống như ngắm hoa trong sương mù, một lúc lâu mới lên tiếng hỏi: “Các vị là Giang công tử?”
Giang Bình gật đầu cười nói: “Đúng vậy.”
Bà lão bảo hắn ngồi xuống gian phòng mở cửa, sau đó vào nhà lấy ra một cái bọc vải xanh rồi đặt trên bàn, mở từng lớp một, dần dần để lộ ra một chiếc hộp gỗ tử đàn điêu khắc tinh xảo. Trên hộp treo một khóa đồng hình cá, bà lão lại lấy một sợi dây đỏ từ trong cổ áo ra, trên sợi dây đỏ buộc một cái chìa khóa.
Bà ấy mở khóa, trong hộp còn phủ một chiếc khăn lụa màu xanh da rắn, bà ấy vén khăn lên, Giang Bình mới nhìn thấy bảo bối trân quý kia.
Mí mắt nhăn nheo, trợn mắt nhìn trời, hai chân trước ôm bụng, một chân sau chạm đất, là một con dương chi ngọc thiềm*.
(*dương chi ngọc thiềm: con ve bằng ngọc đẹp nhất thời Hán, nhỏ gọn, trơn nhẵn, góc cạnh sắc bén.)
Bà lão cẩn thận cầm lấy ngọc thiềm, trong mắt toát lên vẻ sầu não, nói: “Ngọc thiềm này là đồ cưới tổ phụ cho ta, nghe hắn nói là đồ thời nhà Hán. Tổ phụ ta là tiến sĩ tiên triều, ngày xưa làm Thái Thú, nhà ta ở đại trạch có bảy lối vào bảy đường ra, vàng ròng bạc trắng, đồi mồi lốm đốm, nhiều đến nỗi không có chỗ chất đống. Thời còn bé ta sống trong vàng ngọc gấm đỏ, nằm trong tủ sa bích khi mùa hè, chỉ vì gả cho một trượng phu không chịu thua kém mới nghèo túng đến bước đường này.”
Giang Bình buôn bán đồ cổ mấy năm, đã từng nghe rất nhiều chuyện xưa, người kể chuyện xưa không phải Vương Tôn công tử nghèo túng thì cũng là tiểu thư hoạn gia chán nản, thật thật giả giả, không thể phân biệt, cũng không quan trọng. Hắn là người mua đồ cổ, cũng không phải mua chuyện xưa.
Hắn nhận ngọc thiềm, quan sát tỉ mỉ, đúng là đồ vật có niên đại. Lật lại nhìn đáy, hắn không khỏi sửng sốt.
Thật ra bà lão cũng không rõ chuyện ngọc thiềm này có đáng giá tiền hay không, thấy hắn nhíu đôi mày rậm lại, vẻ mặt như có điều suy nghĩ, bà ấy khẩn trương nói: “Giang công tử, làm sao vậy?”
“Không có gì.” Giang Bình thở dài một tiếng, nói: “Thế sự khó liệu, nhân sinh nào có thuận buồm xuôi gió, ma ma đừng quá thương tâm, ngọc thiềm này ta rất thích, ra giá tám mươi lượng, thế nào?”
Trước đây bà lão có nghe người sửa đồ nói vị Giang công tử này gia đạo giàu có, buôn bán chỉ là việc giết thì giờ, ra giá luôn luôn công bằng, tám mươi lượng đã vượt qua dự tính của bà ấy, bèn vui mừng đáp ứng.
Giang Bình nói: “Ma ma, hộp gỗ đàn của người làm không tệ, ta mua thêm mười lượng, cũng bán cho ta đi.”
Bà lão vuốt v e đôi tịnh đế liên* trên mặt hộp gỗ, do dự một lát, nói: “Đây là đồ hồi môn cuối cùng của ta, không bán được.”
*đôi tịnh đế liên: hai đóa sen mọc cùng một gốc, chỉ tình cảm vợ chồng mặn nồng.
Giang Bình cười cười, lấy cân ra cân đủ bạc, dặn dò bà ấy cất kỹ, uống một chén trà rồi đứng dậy cáo từ.
Bà lão nói: “Hàn gia đơn sơ, không giữ công tử lại ngồi lâu.”
Ra khỏi Cố gia thôn, Nhàn Vân nhịn không được nói: “Thiếu gia, ta thấy ngọc thiềm nhiều lắm chỉ có giá sáu mươi lượng, sao ngài lại trả cho bà lão đó nhiều bạc như vậy?”
Gã sai vặt này giúp Giang Bình xử trí việc làm ăn của Ánh Nguyệt Trai, gặp qua không ít thứ tốt, biết giá thị trường.
Giang Bình cưỡi ngựa, cười nói: “Ngươi đã từng nghe qua chuyện Lưu Hải Kim Thiềm chưa?”
Thời niên thiếu Lưu Hải lên núi đốn củi, thấy một con cóc vàng ba chân bị thương, hắn có ý tốt cứu giúp cho nó. Kim Thiềm biến thành một mỹ nữ, không những thành thân với Lưu Hải rồi sinh con, còn có chiếc miệng phun nhả được tiền. Việc thiện nho nhỏ đổi lấy mỹ quyến như hoa, được trời phú quý, chuyện xưa này ai không thích nghe? Bởi vậy trở nên nổi tiếng, mãi không suy.
Nhàn Vân đương nhiên cũng nghe qua, ngẫm nghĩ rồi cười nói: “Ngọc thiềm này chẳng lẽ cũng có thể biến thành mỹ nữ, miệng phun ra tiền?”
Giang Bình bảo: “Ngươi nghĩ rất hay, còn nhớ cái mâm ngọc năm ngoái thu được ở Tô Châu không? Ở giữa mâm có một thiếu niên điêu khắc bằng ngọc ăn mặc giống như tiều phu, bên cạnh có một cái rãnh, lúc ấy ta nghĩ nhất định là thiếu thứ gì đó. Vừa rồi mới nhìn chất ngọc thiềm, đường vân chạm trổ, còn có hoa văn dưới chân, rõ ràng chính là một bộ.”
Nhàn Vân bừng tỉnh: “Thì ra là thế, ta còn nhớ lúc ấy chỉ tốn năm mươi lượng là mua được cái mâm ngọc kia, phối thành một bộ có thể bán được ba trăm lượng, không thiệt, không thiệt!” Y lại vuốt mông ngựa: “Vẫn là thiếu gia suy nghĩ chu đáo, trí nhớ tốt. Thông minh như thiếu gia, nếu như đi thi công danh thì nhất định đỗ cao!”
Giang Bình liếc y một cái: “Đừng khuyên ta nữa, thi công danh đơn giản vì muốn làm quan, làm quan thì có ý nghĩa gì? Ngày nào cũng phải thức dậy sớm ta không chịu nổi, huống chi chốn quan trường vô thường, làm không tốt còn phải lo đến tính mạng.”
Giang gia đời đời buôn bán, lúc cường thịnh có ruộng vườn quạ bay không xuể, có núi vàng trộm cướp khiêng không nổi, cũng là một phú gia nổi danh ở Hàng Châu giàu có. Hiện giờ tuy rằng suy tàn, vẫn đủ con cháu mấy đời không lo cơm áo.
Giang Bình là công tử ca nhi nuôi nấng từ đống cẩm tú, trời sinh tính lười nhác, không muốn đi thi công danh. Giang phụ Giang mẫu khi còn sống đều không thể bắt ép hắn, sau khi nhị lão gia qua đời, hắn càng thêm tự tại.
Nhàn Vân thở dài, không nói gì nữa.
Về đến nhà, Giang Bình tìm ra cái mâm ngọc kia, đặt thử ngọc thiềm lên, quả nhiên phù hợp. Đang vui mừng, chợt nghe răng rắc một tiếng, ngọc thiềm mở miệng, nhả ra một viên kim hoàn, một hạt nhỏ xoay tròn trên đ ĩa.
Giang Bình rất bất ngờ, cầm lấy kim hoàn kia ngửi thử, mùi thơm lạ xông vào mũi, cũng không biết là dùng để làm gì, xem như là hương hoàn đặt trong hộp bạc, mang theo làm tùy thân.
Ngày hôm sau, Tằng gia ở Huy Châu Phủ phái người đưa tới một phong thiếp mời đỏ thẫm, do là Giang Bình có một cô mẫu gả cho Tằng cử nhân ở Huy Châu Phủ, Huy Châu Phủ cách Hàng Châu cũng không xa, hai nhà thường xuyên lui tới. Bên gối cô mẫu có hai nam nhi, trưởng tử lớn hơn hắn một tuổi, mười lăm tháng hai đi đón thê tử, mời hắn tới uống rượu mừng.
Giang Bình viết thư hồi đáp, cầm một lượng bạc đưa cho người Tằng gia để đem thiếp đi. Mấy ngày sau, hắn dẫn theo Nhàn Vân và một lão nô bộc, ngồi thuyền đi tới Huy Châu Phủ.
Ánh chiều tà xuyên qua màn cửa sổ, trang phục hoa cát màu đỏ thẫm trên giá áo trông càng thêm diễm lệ, giống như một đống lửa hừng hực thiêu đốt. Chủ nhân bộ xiêm y này tên là Ngân Nương, là tiểu nữ nhi nhà Ngô tú tài Phủ Huy Châu Nam Trực Lệ, năm nay mới mười lăm, ngày mai sẽ xuất giá.
Mẫu thân nàng là Chu thị, dặn dò: “Hài tử à, công công con từng tiến cử làm nhiều việc thiện, bà bà cũng rất thân thiết, dưới gối bọn họ chỉ có hai nhi tử, nhị công tử còn chưa định thân, không có chuyện vặt vãnh bảy lớn tám nhỏ, con gả đi cần phải hiếu thuận phụ mẫu bên phu, không thể lên tiếng chống đối, ở sau lưng lẩm bẩm cũng không được. Trượng phu là chỗ dựa cả đời của con, bất luận như thế nào, cũng đừng to tiếng với hắn…”
Ngân Nương cúi đầu xoắn khăn, nghe mẫu thân nói xong, nàng mím môi, nhỏ giọng hỏi: “Nương, gần đây có người có nữ nhi mới mất phải không?”
Chu thị nhíu mày, kỳ quái nhìn nữ nhi: “Ngày đại hỉ, sao con lại nói mấy lời này?”
Ánh mắt Ngân Nương lóe lên: “Hôm qua nữ nhi ở trong phòng có loáng thoáng nghe thấy nhạc tang, sợ là nữ tử nhà ai chết, xung đột với nữ nhi sẽ không tốt.”
Chu thị nói: “Không có chuyện này, con đừng suy nghĩ lung tung, nghỉ ngơi sớm một chút đi, ngày mai bận lắm.”
Là nàng tưởng tượng ra sao? Trong lòng Ngân Nương nghi hoặc, không nói thêm gì nữa.
Ban đêm nằm trên giường lăn qua lộn lại không ngủ được, khuôn mặt của phu quân trông như thế nào nhỉ? Tính tình có tốt hay không? Đêm mai sẽ cùng hắn chung chăn chung gối, da thịt cận kề, vừa nghĩ tới đây, trái tim của tân nương lại đập thình thịch.
Bóng cây lay động trên cửa sổ bỗng nhiên biến thành một đầu tóc dài bồng bềnh, cái cổ mảnh khảnh phía dưới nối liền với bả vai, nửa người trên hình người, nàng ta lại tới nữa.
Ngân Nương dụi dụi mắt, véo đùi một cái, rõ ràng không phải ảo giác, nàng sợ tới mức dùng chăn che đầu, cả người phát run, trong miệng thì thào niệm Phật.
Nàng ta bắt đầu ca hát giống như tối hôm qua, là hát Tát trướng ca*: “Tát trướng đông, thiên quan hôm nay đến chúc phúc. Phú quý gia trong bách thọ đồ, một nhà già trẻ hưởng vinh quang. Tát trướng tây, cẩm đới lưu tô tứ giác thùy. Vạch trần liền thấy mặt Hằng Nga, thua lại tiên lang tróc đái chi. Tát trướng bắc…”
*Tát trướng ca: bài hát trong đám cưới Trung Quốc.
Giọng nàng ta trong trẻo nhưng lạnh lẽo, dường như vô cùng sầu oán, khi hát lại vui sướng hân hoan, nghe rất cổ quái.
Ngân Nương đoán nàng ta là quỷ, nghe nói có một số nữ tử trước khi xuất giá đột tử hồn không tiêu tan, hóa thành lệ quỷ kéo tân nương khác chôn cùng. Ngân Nương càng nghĩ càng sợ, mồ hôi lạnh thấm đẫm quần áo, rốt cụộc cũng nghe thấy một tiếng gà gáy, tiếng ca âm trầm đáng sợ của nữ quỷ kia im bặt, bóng dáng trên cửa sổ cũng biến mất.